Pages

CAPTCHA म्हणजे काय ?

CAPTCHA म्हणजे काय ?

ते कसे काम करतात ?

CAPTCHA हे असे प्रोग्रॅम्स असतात जे एक टेस्ट तयार करतात ज्यात

फक्त मानवच पास होऊ शकतात पण कॉम्प्युटर प्रोग्रॅम यांत भाग घेऊ

शकत नाहीत. उदा. खालील प्रकारची वाकडया वळणाची अक्षरे फक्त

मानवच वाचू शकतो, पण कॉम्प्युटर प्रोग्रॅम वाचू शकत नाहीत.

अगदी सोप्या भाषेत सांगायचे झाल्यास CAPTCHA हे एक शब्द

तपासणारी परीक्षा आहे जी फक्त माणसे वाचु शकतात, पण कॉम्प्युटर

प्रोग्रॅम वाचु शकत नाहीत.

Why does CAPTCHA developed?

असे लक्षात आले कि बरेच वेब साईट तयार करणारे त्यांची वेब साईट

ची प्रसिध्दी वाढविण्यसाठी आणि सर्च इंजिन मधिल श्रेणी

वाढविण्यासाठी आपोआप ब्लॉग साठी कमेंटस पाठविता येणारी प्रोग्रॅम्स

तयार करु लागले.तसेच अनेक वेब साईट उदा. Yahoo, Gmail हे फ्रि ई

मेल सुविधा पुरवितात. पण काही वर्षापुर्वी या वेब साईट bots नावाच्या

एका व्हायरस हल्याने बाधित झाल्या होत्या, ज्यात एकाच वेळी हजारो ई

मेल तयार करण्यासाठी आपोआप फॉर्म भरले जात होते.

या सर्वांपासुन वाचविण्यासाठी CAPTCHA तयार झाले. CAPTCHA म्हणजे

for Completely Automated Public Turing Test To Tell Computers and

Humans Apart

याची रचना सन 2000 साली Carnegie Mellon University मधिल Luis

von Ahn, Manuel Blum, Nicholas Hopper and John Langford यांनी केली.

सर्वात आधी याचा उपयोग Yahoo साठी केला गेला.

Features of CAPTCHA :

Preventing Comment Spam in Blogs :- एखादया ब्लॉग्मध्ये कमेंटस हे

फक्त्मानवाने देण्यासाठी CAPTCHA चा वापर केला जातो. येथे युझरला

साईन अप करण्यासाची गरज नसते.

Protecting Website Registration :- वेब साईट वर register करतांना

CAPTCHA चा वापर केला जातो, जेणे करुन आपोआप register करण्या-या

प्रोग्रॅम पासुन सुरक्षीतता मिळेल,

Online Polls :- CAPTCHA हे online polls ला अधिक सुरक्षित बनवतात,

जेणे करुन फक्त माणसेच यात भाग घेऊ शकतील.

Preventing Dictionary Attacks :- CAPTCHA यांचा पासवर्ड सिस्टिम मध्ये

वापर करुन Dictionary attack पासुन वाचता येते.

Search Engine Bots :- वेब साईट मध्ये bots चा शिरकाव होऊ नसे म्हणून

CAPTCHAs वापरतात.

Worms and Spam :- CAPTCHA हे ई मेल worms आणि spams पासुन

सुरक्षतता पुरविण्यासाचे काम CAPTCHA करतो.


संकलन :- नंदकिशोर फुटाणे